Lộ trình sản phẩm là một kế hoạch hành động về cách một sản phẩm hoặc giải pháp sẽ phát triển theo thời gian. Chủ sở hữu sản phẩm sử dụng lộ trình sản phẩm để phác thảo chức năng sản phẩm trong tương lai và thời điểm các tính năng mới sẽ được phát hành. Khi được sử dụng trong quy trình phát triển phần mềm linh hoạt Agile, một lộ trình cung cấp bối cảnh quan trọng cho công việc hằng ngày của nhóm và linh hoạt để đáp ứng những thay đổi trong bối cảnh cạnh tranh.
Một lộ trình sản phẩm đặc biệt cần thiết trong việc truyền đạt cách thức những nỗ lực ngắn hạn phù hợp với các mục tiêu kinh doanh dài hạn. Hiểu được vai trò của một lộ trình – và cách tạo ra một lộ trình tuyệt vời – là chìa khóa quan trọng để giữ các thành viên trong nhóm của bạn đi theo cùng một hướng.
Lộ trình sản phẩm là gì?
Lộ trình sản phẩm là một nguồn sự thật (source of truth) được chia sẻ nhằm phác thảo tầm nhìn, hướng đi và sự phát triển của sản phẩm theo thời gian. Đó là một kế hoạch hành động giúp bạn tổ chức các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cho sản phẩm hoặc dự án, cũng như cách thức để đạt được chúng.
Thông thường, một lộ trình sản phẩm sẽ hiển thị những gì bạn đang xây dựng. Tuy nhiên, điều quan trọng không kém là chỉ ra lý do cần thực hiện điều đó. Các mục trong lộ trình phải liên kết một cách rõ ràng với chiến lược sản phẩm của bạn và lộ trình phải đáp ứng những thay đổi bắt nguồn từ phản hồi của khách hàng và bối cảnh cạnh tranh.
Chủ sở hữu sản phẩm sử dụng lộ trình để cộng tác với nhóm và xây dựng sự đồng thuận về cách một sản phẩm sẽ phát triển và thay đổi theo thời gian. Bên cạnh đó, các nhóm Agile sử dụng lộ trình để giữ mọi người ở cùng một trang và có được bối cảnh tổng quan trong công việc hằng ngày, cũng như định hướng tương lai của họ.
Lộ trình sản phẩm dành cho ai?
Lộ trình sản phẩm có nhiều dạng khác nhau và phục vụ nhiều đối tượng:
- Lộ trình nội bộ cho nhóm phát triển: Các lộ trình này có thể được tạo ra theo một số phương pháp, tùy thuộc vào cách nhóm của bạn yêu thích. Một số lộ trình phổ biến bao gồm chi tiết về giá trị khách hàng được ưu tiên phân phối, ngày phát hành dự kiến và các mốc thời gian quan trọng. Vì nhiều nhóm phát triển áp dụng phương pháp Agile, các lộ trình này thường được sắp xếp theo các sprint, hiển thị các phần công việc và vấn đề cụ thể trên một dòng thời gian.
- Lộ trình nội bộ dành cho giám đốc điều hành: Các lộ trình này nhấn mạnh cách nhóm làm việc để đạt được các mục tiêu và tiêu chuẩn cấp cao của công ty. Chúng thường được sắp xếp theo tháng hoặc quý để thể hiện sự tiến bộ theo thời gian đối với các mục tiêu này và thường bao gồm ít chi tiết hơn về các story và task cần phát triển.
- Lộ trình nội bộ dành cho nhóm bán hàng: Các lộ trình này tập trung vào các tính năng mới và lợi ích của khách hàng để hỗ trợ các cuộc hội thoại bán hàng. Một lưu ý quan trọng dành cho bạn: tránh đưa các ngày cố định vào lộ trình bán hàng để tránh đưa các nhóm nội bộ vào những khả năng phi thực tế.
- Lộ trình bên ngoài: Các lộ trình này nên khiến khách hàng hào hứng về những gì sẽ xảy ra tiếp theo. Hãy đảm bảo rằng chúng hấp dẫn về mặt hình ảnh và dễ đọc, đồng thời cung cấp cái nhìn tổng quát và ở mức độ cao về những tính năng và vấn đề được ưu tiên để khiến khách hàng quan tâm đến định hướng tương lai của sản phẩm.
Tại sao bạn nên xây dựng một lộ trình sản phẩm?
Lợi ích lớn nhất của lộ trình sản phẩm là tầm nhìn chiến lược mà nó minh họa cho tất cả các bên liên quan. Lộ trình phù hợp với các mục tiêu sản phẩm và mục tiêu của công ty rộng hơn, cùng các nỗ lực phát triển, giúp gắn kết các nhóm xung quanh các mục tiêu chung để tạo ra những sản phẩm tuyệt vời.
Đối với lãnh đạo tổ chức, lộ trình cập nhật những thông tin về trạng thái công việc và “biên dịch” các nhiệm vụ của nhà phát triển trong Jira thành các thuật ngữ phi kỹ thuật và định dạng dễ hiểu.
Đối với chủ sở hữu và người quản lý sản phẩm, lộ trình hợp nhất các nhóm làm việc để cải tiến sản phẩm có tác động cao và cho phép họ truyền đạt các ưu tiên với các nhóm liên quan một cách hiệu quả.
Đối với các nhà phát triển, lộ trình giúp họ hiểu rõ hơn về “bức tranh toàn cảnh”, cho phép các thành viên trong nhóm tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng nhất, tránh tình trạng mất kiểm soát phạm vi dự án (scope creep), đồng thời giúp họ đưa ra các quyết định nhanh chóng và tự chủ.
Làm thế nào để xây dựng lộ trình sản phẩm?
Để xây dựng một lộ trình, chủ sở hữu sản phẩm nên xem xét quỹ đạo thị trường, đề xuất giá trị khách hàng, mục tiêu chiến lược và các ràng buộc về nỗ lực. Sau khi hiểu rõ các yếu tố này, chủ sở hữu sản phẩm có thể làm việc với nhóm của mình để bắt đầu ưu tiên các sáng kiến và epic trong lộ trình.
Nội dung của một lộ trình phụ thuộc vào đối tượng của nó: lộ trình dành cho nhóm phát triển có thể chỉ bao gồm một sản phẩm, còn lộ trình cho các giám đốc điều hành có thể bao gồm nhiều sản phẩm. Tùy thuộc vào quy mô và cấu trúc của một tổ chức, lộ trình có thể bao gồm nhiều nhóm làm việc trên cùng một sản phẩm. Một lộ trình bên ngoài thường sẽ bao gồm nhiều sản phẩm phù hợp với một điểm trọng tâm hoặc nhu cầu của khách hàng.
Cuối cùng, hãy cố gắng tạo ra một lộ trình mà khán giả của bạn cũng có thể dễ dàng hiểu được. Cung cấp quá nhiều hoặc quá ít chi tiết về lộ trình có thể khiến người đọc bị rối hoặc không muốn đọc. Một lộ trình với lượng chi tiết phù hợp và một số hình ảnh hấp dẫn có thể đạt được sự ủng hộ bạn cần từ các bên liên quan chính.
Trình bày lộ trình sản phẩm
Lộ trình sản phẩm cần sự tham gia của hai nhóm chính: Ban lãnh đạo và nhóm phát triển Agile. Trình bày lộ trình là một cơ hội tuyệt vời để chứng minh với các bên liên quan chính rằng bạn hiểu các mục tiêu chiến lược của công ty, nhu cầu của khách hàng và có kế hoạch để đáp ứng cả hai mục tiêu ấy.
Khi bạn đề cập đến dự án, hãy đảm bảo bạn liên kết công việc của nhóm với lộ trình để xây dựng bối cảnh. Một phương pháp đã được thử và đúng chính là: chia nhỏ các sáng kiến thành các epic trong backlog của sản phẩm, sau đó tiếp tục phân tích chính thành các yêu cầu và user story. Việc thiết lập hệ thống phân cấp vấn đề này giúp chủ sở hữu sản phẩm và nhóm phát triển dễ dàng đưa ra quyết định hơn và hiểu hơn cách mà công việc của họ phù hợp với bức tranh lớn.
Sử dụng và cập nhật lộ trình
Khi bối cảnh cạnh tranh thay đổi, sở thích của khách hàng được điều chỉnh hoặc các tính năng đã lên kế hoạch thay đổi, điều quan trọng là bạn phải đảm bảo lộ trình sản phẩm tiếp tục phản ánh tình trạng công việc hiện tại cũng như các mục tiêu dài hạn.
Lộ trình nên được cập nhật thường xuyên nếu cần, có thể là hàng tuần hoặc hai tuần một lần, để duy trì nó như một nguồn sự thật chính xác. Như tất cả chúng ta đều đã từng trải qua lúc này hay lúc khác, một lộ trình sẽ phản tác dụng nếu nó không được cập nhật. Bạn sẽ biết lộ trình của mình cần cập nhật thường xuyên khi các bên liên quan bắt đầu gọi cho bạn để cập nhật thay vì hỏi ý kiến về lộ trình của bạn. Những yêu cầu một lần này phản ánh sự không tin tưởng vào lộ trình của bạn và ẩn chứa một rủi ro lớn về thời gian hoàn thành dự án.
Tuy nhiên, mặt khác, bạn có thể không muốn dành nhiều thời gian cập nhật lộ trình hơn mức cần thiết để đạt được sự liên kết giữa các bên liên quan và trong nhóm của bạn. Hãy nhớ rằng, lộ trình là một công cụ lập kế hoạch để suy nghĩ về cách tọa ra những sản phẩm tuyệt vời. Nếu bạn đang dành thời gian để cập nhật các lộ trình mà bạn có thể (và nên) dành ra để thực hiện, hãy cân nhắc thay đổi công cụ lập kế hoạch hiện tại thành một thứ gì đó đơn giản hơn.
Các thực hành hay nhất cho lộ trình
Xây dựng và duy trì lộ trình sản phẩm là một quá trình liên tục để bắt tay với nhóm của bạn. Dưới đây là một số phương pháp đơn giản có thể giúp bạn thành công:
- Chỉ bao gồm nhiều chi tiết cần thiết cho khán giản của bạn
- Giữ cho lộ trình tập trung đồng đều vào các chiến thuật ngắn hạn và sự liên quan giữa chúng với các mục tiêu dài hạn
- Xem xét và đánh giá các lộ trình một cách thường xuyên, đồng thời thực hiện các điều chỉnh khi các kế hoạch có sự thay đổi
- Đảm bảo mọi người đều có quyền truy cập vào lộ trình (và hãy kiểm tra điều này một cách thường xuyên)
- Giữ kết nối với các bên liên quan ở tất cả các cấp để đảm bảo sự liên kết
Bạn đã sẵn sàng xây dựng lộ trình của riêng mình chưa? Hãy tìm hiểu thêm về lộ trình sản phẩm trong Jira Software.
Theo Atlassian
